ถามพี่หมอทั้งหลายเรื่องเม็ดเลือดขาว+น้ำเหลือง คาใจมากๆ

[เม็ดเลือดขาว]

สวัสดีครับ ผมเป็นนักเรียนชั้น ม.6 คนนึงที่อยากเป็นหมอ ช่วงนี่ก็อ่านหนังสืออยู่

วันนี้อ่านเรื่องเม็ดเลือดขาว (ของ ม.4) แล้วข้องใจอยู่หลายเรื่อง พยายามหาจากหลายๆเล่ม

ก็ยิ่งอ่านแล้วยิ่งงง เลยอยากถามพี่หมอ เผื่อว่าจะอธิบายให้เข้าใจง่าย ตามประสาเด็กได้

1.ในน้ำเลือดมีเม็ดเหลือดขาวชนิดใดบ้าง ?
2.ในน้ำเหลืองมีเฉพาะ lymphocyte อย่างเดียวหรือเปล่าหรือมีชนิดอื่นๆ ?
3.เม็ดเลือดขาวสร้างที่ไหนกันแน่ ? บ้างบอกว่าที่ไขกระดูกแดงที่เดียว บ้างก็บอกว่าต่อมน้ำเหลือง(อย่างพวก lymphocyte)
4.antibody นั้นสร้างจาก lymphocyte(B-cell) เท่านั้นหรือเปล่า แล้วเวลากำจัดพวก antigen ด้วยวิธีฟาโกฯ ทำไมไม่จัดว่าเป็น phagocyte ?
5.T-cell กำจัดสิ่งแปลกปลอมต่างจากพวก neutrophil หรือ monocyte อย่างไร ?
6.neutrophil และ monocyte ต่างกันที่แกรนูลอย่างเดียว หรือทำงานในสถานการณ์ต่างกันอย่างไร ?
7.macrophage microphage คือ ?
8.อวัยวะน้ำเหลืองกับต่อมน้ำเหลืองเหมือนหรือต่างกันอย่างไร ?

----------------------------------------------------------------
ในหนังสือเรียนบอกไว้ไม่ค่อยละเอียด ทำให้ผมหาหลักในการจำและแยกความแตกต่างไม่ค่อยได้
รบกวนพี่หมอช่วยตอบให้หายข้อข้องใจด้วยครับ  ขอบคุณมากๆครับ

[ขี้เกียจ log in]

1. white blood cell = lymphocyte, granulocyte (neutrophil + eosinophil + basophil), monocyte (macrophage)
2. ไม่แน่ใจว่าน้ำเหลืองนีหมายถึงอะไรแฮะ เช่น น้ำเหลืองแบบเวลาแผลมีน้ำเหลืองซึม หรือว่าน้ำเหลืองในท่อน้ำเหลือง(lymphatic) ซึ่ง ไม่ได้มีแค่ lymphocyte อย่างเดียว มี macrophage neutrophil ฯลฯ มากมายด้วย
3. เป็นคำถามที่พี่งงเหมือนกันตอนอยู่ปี2 ซึ่งพี่ค้นคว้าตอนนั้น ได้คำตอบตัวเองว่า "ยังไม่ชัดเจน" พี่ไม่แน่ใจว่าความรู้ตอนนี้สอนอย่างไรแล้ว แต่เท่าที่เข้าใจตอนนั้นก็คือ โดยทั่วไปจะสอนว่าสร้างที่ไขกระดูก แล้วไปพัฒนาที่ต่อมน้ำเหลือง ต่อมไธมัสมากมาย แล้วบางตัวก็จะกลับมาอยู่ที่ไขกระดูกอีก เป็นวงจนที่ซับซ้อนพอควร ทั้งนี้ต้องเข้าใจด้วยว่า เม็ดเลือดต่างๆของคนเรานั้น ตั้งแต่ตอนเป็นตัวอ่อนในท้องแม่ ก็จะมีที่สถานที่สร้างเม็ดเลือดต่างกันไปตามวัย เช่น ม้าม ต่อมน้ำเหลือง แต่ตอนโตจะมาสร้างที่ไขกระดูกเป็นหลัก
4. antibody สร้างจาก B-cell เท่านั้น หรือจะพูกให้ถูกคือ plasma cell ซึ่งเป็น B-cell ที่แปลงร่างไปอีกที
4.1 คำว่า phagocytosis เป็นกระบวนการในการกินสิ่งแปลกปลอมเข้าไปในเซลล์ ซึ่งหลายๆ cell ทำหน้าที่นี้ได้ แม้แต่เซลล์บุหลอดเลือด แต่โดยทั่วไป phagocyte ก็จะสื่อถึงเซลล์ที่ทำหน้าที่นี้เป็นหลัก
5. T-cell ต้องพึ่งการตรวจจับสิ่งแปลกปลอมของ antibody ก่อนจึงจะทำงานได้ ในขณะที่พวก neutrophil ไม่จำเป็น จะมีข้อดีข้อเสียต่างกันไป หากอยากรู้เพิ่มเติมลองค้นคว้าเกี่ยวกับ adaptive & innate immune response
6. ถ้าอ่านรายละเอียดข้อ 5 ก็จะเข้าใจเองครับ
7. macrophage เป็น monocyte ที่เป็น phagocyte  อย่างนึง อยู่ในกระแสดลือด ถ้าอยู่ตามอวัยวะต่างๆจะเปลี่ยนชื่อไปมากมาย
ส่วน microcyte พี่ไม่เคยได้ยินแฮะ ลอง search google ดูละกัน
8. ต่อมน้ำเหลืองเป็นอวัยวะน้ำเหลืองอย่างหนึ่ง (lymphoid organ) อื่นๆเช่น ม้าม ต่อมไธมัส เป็นต้น

พี่เข้าใจว่าวิทยาศาสตร์ระดับมัธยมสอนไม่ึค่อยลึกเท่าไร เมื่อไม่ค่อยลึกก็เลยไม่เข้าใจ ถ้าจะให้ get เรื่อง immunology จริงๆก็อีกยาว แต่มันน่าสนใจมากจริงๆนะ พี่ไม่ีรุว่าถ้าน้องอ่านเพิ่มเติมมันจะช่วยอะไรในการเชข้ามมหาลัยได่รึเปล่า แต่ก็เชียร์ให้ศึกษาลึกตามที่ตัวเองสนใจ ไม่ต้องไปแคร์สื่อมาก ถ้า search หาใน google หาเอกสารภาษาอังกฤษน่าจะมีให้อ่านได้เยอะกว่าของไทยนะครับ

ไม่รุยิ่งตอบยิ่งงหรือเปล่า น้องปีต้นๆเพิ่งเรียนมาลองมาตอบดูได้ พี่ปีหกแล่ว